TransTrend is niet onschuldig!

Emma (13) is vorig jaar begonnen op het voortgezet onderwijs. Tijdens een feestje is ze door een jongen uit de 2e klas op een nare manier betast. Sindsdien gaan haar schoolprestaties achteruit, heeft ze buien van somberheid, kleedt ze zich alleen nog maar in wijde truien en vormeloze broeken en snijdt ze zichzelf soms. De psycholoog waar ze uiteindelijk belandt concludeert: ‘Emma is transgender, ze voelt zich eigenlijk een jongen en daarom heeft ze allerlei psychische klachten! Ik adviseer een doorverwijzing naar de ‘Genderpoli’ in Amsterdam.’ Moeder doet ondertussen alles om Emma zich beter te laten voelen; ze veroordeelt haar niet, noemt haar zoals Emma dat wil (sinds twee weken wil ze Evert genoemd worden), en strijdt voor haar om, in de chaos die GGZ heet, op de juiste plek terecht te komen. Vertwijfeld en opgebrand belandt moeder uiteindelijk zelf bij de huisarts. ‘Ik word gek! Al die psychologen die praten haar allerlei nieuwe problemen aan! Dat gendergedoe… En ik probeer haar nog op te voeden in plaats van overal in mee te gaan, maar ik sta er helemaal alleen voor!’

(namen in deze casus zijn gefingeerd om privacy-redenen)

Sinds de opkomst van de sociale media¹ zien we een stijging van duizenden procenten^2–6 in aanvragen voor ‘geslachtsveranderende’ chirurgie. Waar dit voorheen een zeldzame behandeling was voor patiënten die leden aan genderidentiteitsstoornis (in 88% van de gevallen man), is het nu een verzoek van in meerderheid (85%) jonge meisjes. Een dergelijke spectaculaire spontane toename van een bepaalde aandoening, waarbij ook de man:vrouw verhouding geheel omkeert, is vanuit biologisch oogpunt onmogelijk. Het gaat hier dan ook niet meer om behandeling van de genderidentiteitsstoornis, het gaat om verzoeken tot body modification. Klinieken doen, ondanks de financiële prikkel, nog hun best om aanmeldingen gedegen te screenen en de zaak medisch te benaderen. Geheel in lijn met de genoemde verschuiving zien de patiënten dit echter als ongewenste bedilzucht van ‘cisgenders’ die hen ‘door het hoepeltje laten springen’ (MC 6/7/21) voordat ze willen overgaan tot de gewenste medische ingrepen.⁷ Het gaat volgens hen helemaal niet om behandeling van een ziekte. Wel is het de bedoeling dat we er middels de ziektekosten voor betalen.^8,9

De casus uit de inleiding is niet uitzonderlijk. Een groot deel van de mensen die zich al ‘trans’ identificeren heeft een geschiedenis van misbruik, verwaarlozing of trauma en andere psychiatrische problemen^{10–12,12–22}. De laatste jaren echter, kun je je puberdochter horen zeggen: ‘Mam, ik ben zo ongeveer de enige ‘cis-gender’ in mijn klas!’ Misbruikstatistieken zijn wel hoog maar niet zó hoog, dat hele schoolklassen zouden vallen in de risicogroep voor de diagnose genderidentiteitsstoornis. Wat is hier aan de hand?

Het lijkt er op dat ‘je identificeren als trans’ de nieuwe manier geworden om uiting te geven aan de onzekerheid en onwennigheid die je voelt als puber. Welk meisje van 14 voelt zich wél fijn en op haar gemak in haar lichaam? ‘Nee natuurlijk niet, je voelt je vreselijk op die leeftijd, het is doodvermoeiend!’ aldus een vrouwelijke collega. En dit is van alle tijden. Pubergedrag ook, het éne iets risicovoller dan het andere. Wie heeft er niet een keer te veel gedronken? Een keer een joint gerookt of een pilletje gebruikt? Wie is niet een keer wat te ver gegaan met iemand van het andere geslacht? Het gaat allemaal weer over. En de gevolgen zijn meestal niet blijvend.

Anders is dat met de TransTrend. Ouders en hulpverleners spelen hierin helaas niet, zoals wel bij drugs en drank, de corrigerende rol die je van ze mag verwachten. Integendeel; ze maken het vaak erger door er in mee te gaan. In plaats van te stuiten op een gezonde sparringpartner wordt de puber, tot haar schrik, in allerlei afwijkingen bevestigd. En hier geldt niet dat het vanzelf wel over gaat. Althans, wel als je afwacht, zo blijkt uit onderzoek.^23,24 Maar niet als je ‘bevestigt’. Kinderen worden met hormoontoediening en chirurgische ingrepen blijvend beschadigd. Meisjes kunnen nooit meer kinderen krijgen na dergelijke behandelingen. Hormoonbehandelingen en chirurgische behandelingen zijn onomkeerbaar. Uit onderzoek blijkt niet dat kinderen gelukkiger worden als ze worden bevestigd in hun ‘trans-ideeën’^25–28. Zelfmoordcijfers dalen niet na ‘geslachtsveranderende’ chirurgie²⁹. Ook blijkt uit onderzoek dat, naast geslachtelijke ontwikkeling, ook geestelijke ontwikkeling, IQ, botdichtheid en vetverdeling negatief worden beïnvloed.²⁸ En, last but not least, geslachtsverandering is onmogelijk. Na genoemde behandelingen hebben alle 37 biljoen lichaamscellen nog steeds hun oorspronkelijke XX of XY chromosoom. Wat voor de arts een geslaagde ingreep en goede omzet was, zal voor de patiënt meestal een teleurstellend resultaat blijven.

Verschillende toonaangevende medische instituten, zoals het Karolinska Institutet in Stockholm, gingen aanvankelijk mee in het zogenaamde ‘Dutch Protocol’ (‘genderbevestigende’ hormoontherapie voor zeer jongen kinderen) maar komen daar nu van terug en noemen deze therapieën experimenteel.³⁰ Voor dergelijke ingrijpende behandelingen wordt normaliter zeer sterk, gedegen wetenschappelijk bewijs voor veiligheid en effectiviteit vereist. Vergelijk experimentele kanker- behandelingen (en dat gaat dan nog over mensen die al aan het einde van hun leven staan…). Voordat zulk gedegen onderzoek gedaan en bewijs geleverd is, mogen we kinderen niet blootstellen aan dit soort behandelingen. Onze puberjeugd verdient beter. En ook de (zeldzame) kinderen die echt lijden aan genderidentiteitsstoornis verdienen beter!

1. Pang KC, de Graaf NM, Chew D, et al. Association of Media Coverage of Transgender and Gender Diverse Issues With Rates of Referral of Transgender Children and Adolescents to Specialist Gender Clinics in the UK and Australia. JAMA Netw Open. 2020;3(7):e2011161. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.11161

2. Orange R. Teenage transgender row splits Sweden as dysphoria diagnoses soar by 1,500%. the Guardian. Published February 22, 2020. Accessed January 31, 2021. http://www.theguardian.com/society/2020/feb/22/ssweden-teenage-transgender-row-dysphoria-diagnoses-soar

3. Wiepjes CM, Nota NM, de Blok CJM, et al. The Amsterdam Cohort of Gender Dysphoria Study (1972-2015): Trends in Prevalence, Treatment, and Regrets. J Sex Med. 2018;15(4):582-590. doi:10.1016/j.jsxm.2018.01.016

4. De Gelderlander S Malika. Ellenlange wachttijden in de transzorg: ‘Dit systeem en de gevolgen ervan zijn onmenselijk.’ gelderlander.nl. Published February 3, 2022. Accessed April 19, 2022. https://www.gelderlander.nl/binnenland/ellenlange-wachttijden-in-de-transzorg-dit-systeem-en-de-gevolgen-ervan-zijn-onmenselijk~af54edee/

5. NOS. Toename jongeren in de transgenderzorg leidt tot nog langere wachtlijsten. Published October 9, 2021. Accessed April 19, 2022. https://nos.nl/l/2397280

6. Kwartiermaker Transgenderzorg. Voortgang Kwartiermaker Transgenderzorg » Zorgvuldig Advies. Zorgvuldig Advies. Accessed April 18, 2022. https://zorgvuldigadvies.nl/voortgang-kwartiermaker-transgenderzorg/

7. Kleijne I. Tweede Kamer wil andere transgenderzorg. Accessed April 20, 2022. https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/tweede-kamer-wil-andere-transgenderzorg-.htm

8. Transgender Netwerk Nederland. betere-zorg-voor-transgender-personen-wereldwijd. Transgender Netwerk Nederland. Published June 20, 2018. Accessed April 20, 2022. https://www.transgendernetwerk.nl/betere-zorg-voor-transgender-personen-wereldwijd-who-haalt-genderdysforie-van-de-lijst-geestesziekten/

9. American Psychiatric Association. DSM-5 | Nieuwe DSM-5-classificatie “genderdysforie” geeft toegang tot zorg zonder te stigmatiseren. Accessed April 20, 2022. https://www.dsm-5.nl/documenten/artikel/35/Nieuwe-DSM-5-classificatie-genderdysforie-geeft-toegang-tot-zorg-zonder-te-stigmatiseren

10. Zucker KJ, Bradley SJ. Adoptee overrepresentation among clinic-referred boys with gender identity disorder. Can J Psychiatry Rev Can Psychiatr. 1998;43(10):1040-1043. doi:10.1177/070674379804301011

11. Giovanardi G, Vitelli R, Maggiora Vergano C, et al. Attachment Patterns and Complex Trauma in a Sample of Adults Diagnosed with Gender Dysphoria. Front Psychol. 2018;9:60. doi:10.3389/fpsyg.2018.00060

12. Saleem F, Rizvi SW. Transgender Associations and Possible Etiology: A Literature Review. Cureus. 2017;9(12):e1984. doi:10.7759/cureus.1984