G.Roorda
Als kind willen we alles tegelijk, zonder te begrijpen dat dat niet kan. Ook als adolescent hebben we vaak nog allerlei grootse maar onverenigbare plannen. Met het volwassen worden zinkt het besef in dat het leven bestaat uit keuzes. Dat de keuze voor het ene vaak het andere uitsluit.
Nederlandse politici lijken de adolescentie nog niet bereikt te hebben. Neem het programma van D66 over ‘een duurzaam Nederland’. ‘We gaan een miljoen nieuwe huizen bouwen’ vertelt de kop ons. Het gaat verder: ‘Maar dit lost niet alle vraag op. Daarom moeten we ook bouwen op nieuwe plekken, zonder schade toe te brengen aan de natuur!’
Wie langer dan drie seconden over deze stelling nadenkt zal tal van vragen hebben. Waar denkt D66 bijvoorbeeld aan wanneer ze het over ‘alle vraag’ heeft? Alle mensen die op dit moment in Nederland op zoek zijn naar een huis? Alle mensen in Europa die overwegen naar Nederland te verhuizen? Alle mensen in de wereld die graag in Nederland zouden willen wonen?
En wat wordt het plan nadat we die miljoen huizen hebben gebouwd? Denkt men dat de migratie vanuit EU-landen dan zal stoppen? Of dat de migratierichting om zal keren? (Europese migratie is de grootste oorzaak van bevolkingsgroei in Nederland. De Nederlandse bevolking zelf krimpt, met en geboortecijfer van 1.53) Zullen we het, na die miljoen huizen, wél aandurven om beleid te gaan maken? Gaan we voor 19 miljoen mensen? Gaan we voor 25 miljoen mensen op dit stukje land? Kijkend naar Shanghai zien we dat dat best kan. Kijkend naar Shanghai zien we ook dat we dan wel afscheid moeten nemen van onze weilandjes en slootjes en frisse lucht. Keuzes…
En dan: ‘bouwen op nieuwe plekken zonder schade toe te brengen aan de natuur‘. Dat kan natuurlijk niet. Keuzes maken is moeilijk, maar als volwassenen ontkomen we er niet aan. Het is óf voldoen aan de (onbegrensde) vraag naar woningen, óf natuurbehoud. ‘Natuurinclusief’ bouwen klinkt leuk, maar het is een nietszeggend neologisme. Bakstenen kennen bitter weinig biodiversiteit. Hazen lopen niet in perkjes of daktuinen. En dan hebben we het nog niet over de ecologische voetafdruk van al die mensen. Alle extra uitstoot, direct via stoken en vervoer en indirect via consumptie.
Een opmerking ter verheldering: Het debat over beleid op bevolkingsdichtheid wordt vaak vertroebeld door opmerkingen over vluchtelingen en racisme. Het gaat hier echter om migratie bínnen Europa. Als we het interne grensbeleid Europees regelen (open grenzen) dan moeten we het huisvestingsbeleid ook Europees regelen. Dat kunnen we niet aan projectontwikkelaars en gemeenteambtenaren overlaten. Het meest dichtbevolkte stukje Europa is niet de beste plek voor nieuwbouw. Voor wie die huizen dan precies gebouwd worden doet er helemaal niet toe en ras al helemaal niet.
Kortom, politici doe uw werk: luister naar hen die u verkozen hebben en durf vervolgens een volwassen keuze te maken. Hoeveel van Nederland’s overgebleven natuur willen we behouden en hoeveel meer willen we in Nederland nog bouwen?