De universiteit als vrijplaats, maar van wat?

Merijn van Nuland verwoordt in Trouw op 17 mei een valse tegenstelling. Het ideaal van de universiteit als vrijplaats zou uit zicht raken door maatregelen die universiteiten nemen ‘uit angst voor ongeregeldheden’. De vraag stelt zich (uiteraard): van wát is de universiteit een vrijplaats?

Die vraag is makkelijk te beantwoorden, en het antwoord maakt twee zaken direct duidelijk: 1. dat de tegenstelling vals is, en 2. wat het werkelijke probleem is.

De universiteit is immers een vrijplaats van ideeën. Van debat, van respectvolle communicatie, kennisvermeerdering, uitwisseling van ideeën. 

Het nemen van maatregelen tegen ‘ongeregeldheden’, een eufemisme voor geweld, bedreiging en vernieling, is op geen enkele manier in tegenspraak met uitwisseling van ideeën. Sterker nog, die maatregelen zijn daar een voorwaarde voor. Vurige debatten zijn op een universiteit als het goed is geen ‘ongeregeldheden’ en worden dan ook op geen enkele manier beperkt. 

De demonstraties, die de concrete grond voor genoemde maatregelen zijn, hebben niets te maken met de uitwisseling van ideeën. Scanderen is het tegenovergestelde van dialoog. Eisen is niet hetzelfde als debatteren. Banden met andere wetenschappelijke instituten verbreken heeft niets te maken met kennisvermeerdering. Zwarte gezichtsmaskers zijn geen teken van respectvolle communicatie. Vandalisme is niet opbouwend.

En dan hebben we het nog niet eens over de inhoud van de demonstraties. Die staat op alle mogelijke manieren lijnrecht tegenover vrijheid en academie. De demonstraties zijn immers gericht tégen het enige democratische land in het Midden Oosten, tégen het volk dat meer dan welk ander volk dan ook heeft bijgedragen aan de wetenschap, en ze zijn vóór een slecht gedefiniëerde entiteit waarvan men de historie niet kent, de idealen niet serieus neemt (namelijk vernietiging van alle Joden en andere niet-Islamieten), en waarvan de vruchten geen Nobelprijzen zijn maar terrorisme, verkrachting, kindermoord, onderdrukking, vrouwenhaat, en intolerantie.

Hebben universiteiten ooit maatregelen moeten nemen tegen relschoppende Joden? Hebben moskeeën 24/7 politiebescherming nodig in verband met Joodse terreurdreiging? Is er op Joodse feestdagen extra politie-inzet nodig zoals tijdens Ramadan?

Laten we geen valse tegenstellingen scheppen. Laten we het beestje bij de naam noemen. Voor Antisemitisme is geen plaats, ook niet op universiteiten. Júist niet in het praesidium libertatis.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *