Enkele kamerleden stellen voor om een apart strafwetsartikel voor ‘conversietherapie’ te schrijven. Conversie omschreven als pogen ‘de seksuele gerichtheid of genderidentiteit van mensen te veranderen tot de heersende norm’. Het voorstel is niet door de Wetenschapstoets gekomen en de Raad van State heeft geadviseerd het voorstel niet in behandeling te nemen. De initiatiefnemers hebben hun voorstel, na het doen van enkele aanpassingen, toch ter behandeling aan de Kamer voorgelegd. Ook de Kamer zal inzien dat het voorstel niet zinnig is.
Een nieuwe wet zou een probleem moeten oplossen en daar is hier geen sprake van. Er is immmers al een wet die onvrijwillige behandelingen straft. En als men vrijwillig ‘conversietherapie’ zoekt, is het verbieden ervan een beperking van de individuele vrijheid.
Maar er zijn meerdere redenen waarom een dergelijke wet niet zinnig is. Ik noem er een aantal, betreffende ‘gender’. De initiatiefnemers stellen dat “er geen wetenschappelijk bewijs (is) dat conversiehandelingen daadwerkelijk tot een verandering van de seksuele gerichtheid of genderidentiteit kunnen leiden”. Er is echter evenmin wetenschappelijk bewijs dat het alternatief van ‘conversie’, namelijk bevestiging (affirmation) van die veranderde genderidentiteit, leidt tot een goede uitkomst. (Cass, 2024; NICE, 2020; SBU, 2019). Daarentegen is er uitgebreid wetenschappelijk bewijs dat bevestiging vaak leidt tot ‘transitie’: pogingen met hormonen en / of chirurgische ingrepen het lichamelijk geslacht aan te passen aan het gevoelde geslacht. Daarvan is het wél bewezen dat er vele (chronische) bijwerkingen en risico’s aan verbonden zijn. Niet in de laatste plaats onvruchtbaarheid, en het nooit meer kunnen ervaren van een orgasme. Deze ingrepen zijn onomkeerbaar, terwijl genderidentiteit niet vaststaat en in de meeste gevallen na verloop van tijd weer conformeert aan het lichamelijke geslacht. Meestal blijken deze personen, die aanvankelijk de diagnose genderdysforie kregen, uiteindelijk homoseksueel te zijn. Transitie zelf wordt dan ook beschreven als poging tot conversie van onderliggende homoseksualiteit. In plaats van de homoseksualiteit te accepteren, worden kosten noch moeite gespaard om de geaardheid wél in lijn te brengen met het geslacht. Niet door de geaardheid te veranderen maar door het geslacht te willen veranderen. ‘Transing the Gay Away’ wordt dit genoemd. (Ook in geval van gender non-conformiteit wordt bij transitie, ironisch genoeg, niet gericht op acceptatie van de persoon, maar op het aanpassen van diens geslachtskenmerken om uiteindelijk wél conformiteit te bereiken).
In therapie kan een jongen met veronderstelde genderidentiteitsstoornis er achter komen dat hij homoseksueel is, waarna hij geen genderproblemen meer ervaart. Dit gebeurt in 75% van de gevallen. Moet dit ook als ‘conversietherapie’ worden verboden?
In de Memorie van Toelichting wordt duidelijk dat de wet wel degelijk ook als doel heeft ouders te dicteren hoe zij hun kinderen moeten opvoeden. Het (laten) onderwijzen van biologische feiten kan op grond van deze wet als strafbaar worden aangemerkt.
Met het stellen dat conversie ‘moreel verwerpelijk’ zou zijn verheffen de indieners hun mening tot een universeel geldende waarde, en verklaren zichzelf daarmee moreel superieur. Dat pogingen tot het veranderen van je gevoel minder gelukkig zouden maken dan pogingen tot het veranderen van de fysieke realiteit, is nooit bewezen. De behandeling van genderdysforie is altijd op de psyche gericht geweest. De recente ontwikkeling naar behandeling van het lichaam, met chirurgie en hormonen, berust dan ook niet op wetenschappelijk bewijs maar op een ideologische verschuiving.
Al deze zaken, interessant als ze wellicht zijn, hoeven echter helemaal niet door de Kamer te worden besproken. De strafbaarheid van gedwongen behandelingen is immers al door bestaande wetten gegarandeerd (verplichte zorg (Wvggz), zorg en dwang (Wzd), mishandeling (300 sr), vrijheidsberoving (282 Sr), dwang (284 Sr), bedreiging (285 Sr) discriminatoire activiteiten (143d SrBES en 137f Sr). Dit nieuwe wetsvoorstel is dus overbodig.